Araştırmacı ve yazar olduğu gibi aynı zamanda bir aktivist olan Kim Mehmeti, Makedonya’da birçok sivil inisiyatifin başlatıcısıdır. İlk eserlerini, eğitimini aldığı Hırvatça ve Makedonca olarak yazmış sonrasındaysa sadece ana dili olan Arnavutça ’da eserler vermiştir.
Yazarın kitaplarının çevirisi konusunda benimsediği bir yöntem bulunmaktadır. Örneğin Hırvatça yazdığı bir eseri çeviri yapmak yerine yeniden yazmayı tercih etmektedir. Bu sebeple yazdıklarının kulağa farklı geldiği duyumlarını aldığını söyleyerek, bu durumu çok dilli yazarların yaşamakta olduğunu ve yazmakta olduğu dilin onu çekip götürdüğüne bağlamaktadır.
Yazın hayatına yetmişli yılların başında dergilerde yayınlanan yazıları ile başlayan yazar Üsküp doğumludur ve günümüzde ülkenin önemli kalemlerindedir.
“Kuyu” isimli kitabını okurken O’nun için söylenen “derin anlamdaki metaforların yazarı” ve “paragrafsız yazar” betimlemelerinin ne kadar doğru olduğunu gördüm.
Orijinal adı “Pusi” olan kitaba ismini veren “kuyu” nun etrafında dönen dünya/olaylar/insanlar bitmek bilmeyecekmiş gibi görünen aralıksız-boşluksuz metinlerle anlatmış. Önce okuması güç bir kitap izlenimi verse de okudukça ve özümsedikçe bu durumu yok olmaktadır. Paragrafı olmasa da bölümü var kitabın, hem de yedi tane. Her bir bölüm 20-30 sayfadan oluşuyor. Kitabın başıyla sonu birbiri ile bağlantılı aktarılmış.
Kitap, yaşlı bir adamın gençlerden oluşan bir topluluk karşısında konuşma yapmaya davet edilmesiyle başlamaktadır. Okudukça geçmiş ve bu gün bağlantısı eşliğinde okunmaya değer bir kitap olduğu sonucuna varrılmaktadır. Ayrıca kapağına seçilen görselin canlı renkleri okumaya teşvik etmektedir. Benim için kitapların kapağı öncelikli bir durum olmasa da bu kitabın kapağını çekici kılan ögeler selvi ağaçları, rengârenk çiçekler, nostaljik evler ile hayal veya rüya görüyormuş hissi uyandıran eski bir (sanırım yağlıboya) resim oluşu galiba.
Sebebini bilmesem de kitapta en sevdiğim cümle şu oldu: ”O öyle bir aşk ki hayatın boyunca seni kendisine köle eder, üstelik kendi kelepçelerini seven bir köleye dönüştürür. “(syf:56)
Not 1: Yazarın biyografisi hakkındaki bilgiler cins.com.tr ‘de yayımlanan 07 Haziran 2019 tarihli röportajdan ve “Kuyu” kitabında yer alan bilgilerinden derlenmiştir.
Not 2: Mehmeti’ye ait “Kuyu” ve “Üsküp Dilencileri” kitaplarını Türkçeye Ece Dillioğlu tercüme etmiş. Aslına bakarsanız “tercüme” kelimesinden daha büyük bir iş çıkartılmış. Zor ve uzun cümleler oldukça başarılı çevrilmiş. Kendisini tebrik ediyoruz.
Kuyu
Kim Mehmeti
Çev: Ece Dillioğlu
Ketebe Yayınları
144 sayfa
Yorum yapılmamış
Ben de kıymetli değerlendirmeniz için size çok teşekkür ederim.
Takipçilerimiz arasında sizi görmek mutluluk verici Sn.Ece DİLLİOĞLU.