Kuzey Makedonya’nın batısında bulunan Kocacık Köyünün, kuzeyinde Debre, güneyinde Struga ile inanılmaz güzellikteki Ohri, doğusunda Kırçova ve batısında da Arnavutluk bulunmaktadır. Kuzey Makedonya’ya gezmeye giden Türkler için ayrı bir anlamı olan köyün yerel dildeki telaffuzu “Kocacik” tır.
Kocacık, Merkez Jupa Belediyesi’ne bağlı bir köy, Mustafa Kemal Atatürk ‘ün babası Ali Rıza Efendi ve dedesi Kızıl Hafız Ahmet Efendi’nin köyüdür. Aynı zamanda benim de Atalarımın köyüdür. Ne mutlu bana ki Atatürk ile aynı köydeniz. 🙂
Osmanlı hükümdarlığındayken Atatürk’ün ailesinin Kocacık’a yerleştikleri, 1830-1840 yıllarında ise Selanik’e göç ettikleri köyde yaşayanların anlattıkları arasında kulaktan kulağa günümüze kadar gelen sözlü tarih bilgileri arasındadır. Atatürk’ün babasının Selanik’te doğduğu söylenmekle beraber dedesinin bu köyde yaşadığı bilinmektedir. Eğer Kocacık’a giderseniz TİKA – Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı işbirliğiyle yapılan Atatürk Anı Evini ziyaret edebilirsiniz.
1500-1600’lü yıllarda Karaman ve Konya yöresindeki yörüklerin bu topraklara göç etmesi ile kurulduğu bilinen köyde 300 kişilik kayıtlı nüfus görünmesine rağmen özellikle İtalya ağırlıklı olmak üzere Avrupa’nın çeşitli ülkelerine göç vermiş olması nedeniyle daimi kalan nüfus sayısı 100 kişi kadardır. Ağustos ayında ise izinlerini memleketlerinde geçirmek isteyen gurbetçilerle köy şenlenmektedir.
Gezi sırasında yarım gün kadar bir sürenin Kocacık’a ayrılması kafidir. Eğer Ağustos ayında gidilirse mutlaka bir düğüne rast gelinecektir. Gelenek görenekler hakkında fikir sahibi olmak tercih edilirse süre bir güne uzatılabilir.
Debre – Kocacık arasında oldukça virajlı ve dar bir yoldan 22 km kadar devam edilir. Yol uzun olmakla beraber manzaranın enfesliği yolun nasıl bittiğini fark ettirmez. Köye çıkan yolun 14. km. sinde Merkez Jupa Beldesi bulunmaktadır. Tam da burada ziyaretçileri güzel bir sürpriz beklemektedir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün büyük bir heykeli beldenin tam meydanında gelenleri karşılar. Eğer karnınız aç ise Jupa’nın meydanındaki lokantada yemek yiyebilirsiniz çünkü Kocacık’ta lokanta bulunmamaktadır.
Yola devam edildiğinde Kocacık Köyünün tabelası görülür. Kuzey Makedonya’da trafik tabelalarında ismi Türkçe yazılmış olan tek yerdir. Köye gelindiğindeyse Anadolu’nun herhangi bir köyüne gelmiş gibi hissedilir. Camisi, okulu, bakkalı, küçük cafesi ve her şeyden önemlisi Türkçe konuşan halkıyla tanışınca yabancılık nedir hissedilmez.