Çinicilik, toprağın pişirildikten sonra şekil verilerek muhtelif formlarda eşyalara dönüşerek sırla kaplanan yüzeylerine renkli motifler işleme sanatıdır. Bir yüzü renkli dekor ve motiflerle işlenmiş eşyalara “çini” denilmektedir. Kap-kacak, tabak, sürahi formuyla mutfaklarımıza, süs eşyası- ve vazo formuyla salonlarımıza, fayans ve karolarla banyolarımıza misafir ettiğimiz çinilerin son zamanlarda hayatımızın başka alanlarına da nüfuz ettiğini görmekteyiz.
Tarihine bakıldığında Karahanlılara kadar giden Türk Çini Sanatının 1000 yılı aşkın geçmişi olduğu bilinmektedir. Selçuklular çiniyi yoğunluklu olarak mimari süslemelerde kullanırken Osmanlılar renkli sır tekniğini tercih ederek çeşitli yerlerde sergilemişlerdir. Bursa Yeşil Camii ve Yeşil Türbe (1424) renkli sır tekniğine verilecek örneklerdendir.
İznik’ten sonra en önemli seramik üretim merkezi olan Kütahya ‘nın etrafının zengin kil yataklarıyla çevrili oluşu şehri tarih boyu seramik üretimine mekan yapmıştır. Çinicilik, geleneksel yöntemlerle günümüze dek erişmiş, Kütahya’ nın sembolü olmuş, şehri dünyaya tanıtmıştır. Ayrıca yörenin önemli geçim kaynaklarından biridir.
Bazı motifleri ve renkleri İznik çinileriyle benzerlik gösteren Kütahya çiniciliğinde; mavi, mor, firuze, yeşil, kiremit kırmızısı, beyaz, kahverengi ve siyah gibi çok kullanılan renklerin yanısıra kobalt mavisi, manganez moru, firuze gibi özel renkler de kullanılmaktadır.
İstanbul Kapalı Çarşı ‘da, Akdeniz ve Ege sahillerinin hediyelik eşya stantlarında, Kapadokya ‘nın restoranlarında gördüğümüz çiniler bu gün “kent sanatı” olarak Kütahya ‘nın zenginliğidir.
Not: İçerik görseli Bir Balkan Esintisi arşivine aittir.
