Salih Akgül Hacıfeyzoviç’in ailesiyle birlikte eski Yugoslavya’dan Türkiye’ye yerleşme sürecini ve çalışma hayatını yazdığı Asla Umutsuz Olma isimli kitabı 2020 yılında okurla buluştu.
‘Nikad Ne Gubi Nadu’ ismiyle Boşnakça olarak yayımlanan eserin yazarı 1946 yılında Yugoslavya’nın Priyepolye şehrine bağlı Novi Pazar’a 80 km uzaklıktaki Miloşev Do Köyünde doğdu.
Günümüz siyasi haritasında Miloşev Do’da bulunan sarp dağ Sırbistan sınırları içinde kalmaktaysa da kitabın kapağındaki dağın zirvesinde Türk bayrağının bulunması Balkan göçmeni olan yazarın Türkiye’yi içten benimseyişine, onu daima zirveye taşımak isteyişine ve iki vatanlı her fert gibi her iki ülkeyi olumlu iletişim içinde görme arzusuna bağlamaktayım.
İlköğrenimini lezzetli peynirleriyle nam salmış olan Syenitsa’da tamamlamış Salih Akgül Hacıfeyzoviç. Hatta ilk bisiklet deneyimini; bu şehirde 1 Mayıs 1961 İşçi Bayramı kutlamalarında Recep Huriç’in siyah renkli ‘Rog’ marka ödünç aldığı bir bisikletle yaşamış. Bisikletten düşmesiyle sonuçlanan ve hasar gören bisikletini Recep’in tamir etmesinin ona yaşattığı hayranlık duygusunuysa daima hatırında tutmuş.
Takvimler 8 Mart 1963 ‘ü gösterdiğinde Sirkeci Garı’na, ‘ilk defa deniz ördüğü’ şehre yani İstanbul’a göç etmiş. Ailesiyle birlikte ayak bastığı İstanbul’la 16 yaşında tanışmış.
Bisiklet sektöründe hızlı adımlarla ilerlemiş. 90’lı yıllarda dünyada yaygınlaşmaya başlayan dağ bisikletlerinin Türkiye’de ilk üreticisi olmuş. Salcano Bisiklet markasıyla 300 metrekarelik dükkânında ürettiği bisikletleri çok rağbet görünce İstanbul Arnavutköy’de 16.500 metrekarelik fabrikasını kurmuş. Temelleri 1991 yılında atılan fabrikadan sonra 45.000 metrekare büyüklüğündeki bisiklet fabrikasını Kırklareli Büyükkarıştıran’da inşa etmiş. Pek çok ülkeye bisiklet ihraç eden ve Türkiye’yi hem ticari hem de sportif alanda destekleyip temsil eder konuma gelmiştir.
Halen Salcano Bisiklet markasının yönetim kurulu başkanlığını, Sancak bölgesinde gerçekleştirilen çeşitli sosyal faaliyetleri organize etmek amacıyla kurduğu ‘Sancak Dostları Platformu’nun başkanlığını sürdüren Salih Akgül Hacıfeyzoviç 2019 yılı itibariyle Edirne Sırbistan Fahri Konsolosluğu görevini üstlenmiştir. Onu tanıyanlar; kibar, mütevazı, dürüst, ahlaklı, çalışkan, güvenilir, açık sözlü ve girişimci ruhuyla anlatırlar. Bir bakıma tipik Balkan göçmeni özellikleriyle. Verdiği konferanslara katılan öğrenciler, onun aktardığı tecrübeleriyle artı değerle ticarete ilişkin belki de yıllarca unutamayacakları bilgileri eker hafızalarına.
Bu yazımda onun Asla Umutsuz Olma isimli kitabından iş dünyası hakkında ders niteliğindeki tecrübelerini derleyerek ‘onun ağzından’ maddeler halinde sunacağım. Parantez içindeki ifadeler ise; Salih Akgül Hacıfeyzoviç’in hoşgörüsüne sığınarak o maddeye özgü yazdığımı söylemlerimdir.
Öyleyse başlayalım:
- Çevremdeki pek çok insan, iş gereklerinden önce kişisel konforunu önemsediğinden binek aracını iş aracından önce satın almış olabiliyordu. Ancak ben, babamdan öğrendiklerim doğrultusunda önce işlerimde kullanacağım kamyonetimi almış ve bundan yaklaşık on yıl kadar sonra kendime binek aracımı almayı uygun görmüştüm. syf.252 (İşin gerekleri önceliklidir)
- Evimizin altındaki işlerimiz günden güne gelişiyor, ürettiğimiz modeller zaman içinde çoğaldıkça çoğalıyordu. Ben bu ürünlerimizin yanı sıra yürüteç, çocuk arabası, pazar arabası, ütü masası gibi ürünleri diğer imalatçılardan temin ederek pazarlıyordum. syf.256 (Ürün çeşitlendirmek esastır)
- Av köpeğini zorla ava götüremezsin. syf.260 (İsteyerek yapılan iş bereketlidir)
- Kötülük yaparak iyilik bekleme. syf.267 İyilik yap ki iyilik bulasın. syf288 (‘İyi’ olmayı benimse)
- Zamanın önemli bisiklet üreticilerinden Beldeyama’nın Genel Müdürü Salih Akgül Hacıfeyzoviç için: ‘Merdiven altındaki üretici tek başına hangi model bisikletin piyasaya hakim olacağını görmüş, biz bile bu kadarını göremedik.’ demiş. syf.270 (Tüketici ihtiyaçlarını iyi gözlemle)
- Herkes kendi kısmetini yer. syf.271 (Nasibine inan)
- Sorumluluk sahibi insanlar için bu hayatta her şeyin bir sırası olmalı. syf.281 (Önce temel ihtiyaçlar)
- Ticarette müşteri velinimettir. Müşteriyi daima iyi karşılamak ve iyi uğurlamak gerekir. syf.283 (Müşterinin geçiş üstünlüğü vardır)
- Farklı türden ürünler arasında koşuşturmaktansa bir ürün çeşidinde uzmanlaşmaya karar vermek doğrudur. syf.283 (Uzmanlaşmak başarının anahtarlarındandır)
- Rabbim bizlere her ne başarı nasip etmişse bunda anne baba dualarının etkisini ömrüm boyunca hisseder ve bundan daima huzur hissederim. syf.284 (Anne baba duası berekettir)
- Türkiye’de ekonominin kriz çanları çalıyordu ama ben o süreçte piyasayı iyi tahlil etmiş ve 350 m2 lik dükkanımda 28.500 adet bisiklet üretip satmıştım. syf.292 (Piyasayı iyi tahlil ederek gardını al)
- İhracat süreci günden güne büyüyen firmamızın adını Sacano olarak belirledik. syf. 294 (Kapsayıcı ve sahibine özel bir marka adı belirle)
- Firmaların sipariş ettiği ürünleri zamanında teslim etmiş olmamız nedeniyle kısa zamanda bisiklet piyasası içerisinde firmamıza ciddi bir güven sağlamış olduk. syf.303 (Verilen sözü tutulmak kişiyi güvenilir kılar)
- Bir bayimizin üst üste üç çekinin ödenmemesi söz konusu olursa biz firma olarak bir dahaki sene o bayiye kesinlikle ürün tedarik etmeyiz. syf.304 (Tereddüt barındırmayan ticari ilişkileri sürdür)
- Pek çok ticari sunum şeklini, davranış kültürünü ve üretim tekniğini bu gezide yakından inceleme imkanı edinmiştik. syf.310 (Mesleki geziler vizyon katar)
- Böylece iç piyasadaki aracı firmaları devreye sokmadan kendi firmam için gerekli olan ilk parça ithalatını yapmıştım. syf.311 (Mümkün olduğunca aracı kullanmadan ticaret yap)
- İngilizce ile iletişim kurabilme becerimizi firmamız bünyesinde sorunsuz bir şekilde firmamız bünyesinde gerçekleştirebilmek. syf.311 (İletişimde bir lisan bir insan iki lisan iki insandır)
- Türkçe kurslarında en başarılı öğrenciye bisiklet hediye ettik. syf.315 (Sosyal sorumluluk yönünü geliştir)
- Bu tür tecrübelerin hem iş adamlarımız hem de girişimcilik ruhu taşıması gereken gençlerimiz için büyük önem taşımaktadır. syf.331 (Girişimci ruhunu geliştirip destekle)
- Yerli bir markanın ürünleri olan arabalarımıza binebileceğimizi yeniden hayal edebilmenin mutluluğunu yaşamaktayız. syf.334 (Yerli malı makbuldür)
- Bir basın mensubunun aklına takılan hususları toplum yararına olacak şekilde daima en uygun bir üslup ile sorma hakkı bulunmaktadır. syf.351 (Şeffaflık en temel ilkelerdendir)
- Sırbistan genelinde bisiklet yarışları düzenlemeye başladık. syf367 (Üretilen ürünün sosyal sorumluluk bilinciyle tüketiciye ulaştırılması gerekir)
- Piyasa tahminleri hemen her zaman herkesi şaşırtabilir. syf.401 (İşinle ilgili isabetli tahminlerde bulunmaya gayret et)
Kitabın 321 ve 322.sayfalarında Başarıya Odaklanan Gençlere Tavsiyeler adında bir bölümü bulunuyor. Yazarımız maddeler halinde sıraladığı tavsiyelerinin oldukça önemli ve uygulanası. Ancak benim metinlerden çıkarttığım tavsiyeler tamamıyla kendi çıkarımlarım olup dilerim yazarın da bu çıkarımlarımı okur ve (belki de) karşılıklı mütalaa etme fırsatımız olur.
Yazımı Salih Akgül Hacıfeyzoviç’in bir cümlesiyle noktalamak isterim:
‘Eğer muhacirseniz zor bir coğrafyaya kaçmış olmazsınız. En basit haliyle sorumluluklarınız ikiye katlanmıştır.’
Not: Rahatsızlığı sebebiyle bir süredir tedavi görmekte olan, biz göçmenlerin örnek aldığı Salih Akgül Hacıfeyzoviç’e Bir Balkan Esintisi Ailesi olarak şifa dileriz.
