16.⁠ ⁠Balkans Beyond Borders Kısa Film Festivali İstanbul’da Gerçekleşiyor

Balkanlar Kısa Film Festivali her yıl farklı bir Balkan şehrinde düzenlenen tematik bir festivali. Balkanlar’daki çeşitliliği merkeze alarak izleyicileri kısa filmler aracılığıyla güncel meseleler üzerinde düşünmeye teşvik ediyor.

Festival her yıl farklı bir tema etrafında oluşturulan bir yarışma programıyla başlıyor. Küratörlerin hazırladığı gösterim programları, fotoğraf sergileri gibi kültürel etkinlikler, görsel sanat etkinlikleri, ustalık sınıfları ve atölye çalışmaları, performanslar ve ağ oluşturma etkinlikleri ise festivalin diğer önemli kültürel mecraları.

Bu yıl 16.sı düzenlenen festivalde DISTORTONİA- Gerçeği nasıl yansıtırsınız?  temasını ele alınmakta. Gerçeğin algıların ağırlığı altında eğildiği ve sosyopolitik çalkantıların antropolojik ve jeopolitik manzarayı çarpıttığı bir dünyada, eleştirel bir duruş sergileme ve neyin gerçek, neyin yansıma ve neyin yanılsama olduğunu sorgulama konusuna eğiliyor bu kez. Kendi ütopyamızı yaratmak için yanılsamalar mı inşa ediyoruz? Adalet, kimlik ve güç anlayışımızı şekillendiren anlatıları kim kontrol ediyor? sorularına yanıt arayan yapımlara ev sahipliği yapan festival, bu soruları yaratıcı ve cesurca ele alan kısa filmleri ağırlıyor. Kurgu, belgesel, animasyon veya deneysel hikâye anlatımını benimsemekte.

Sınırları aşan Balkanlar kısa film festivalinin 16’ncısı bu yıl İstanbul’da erkekleşiyor. Bu gün yani 9 Kasım 2025 festivalin son günü ve Beyoğlu Sinemasındaki gösterimlerle sona erecek. Ziyaretçilerini kolektif olarak yanılsamalara meydan okumaya, gerçekleri ortaya çıkarmaya ve değişime ilham vermeye davet eden festival 6 Kasım 2025 ‘te başladı.

İlk kez İstanbul’da düzenlenen 16. Balkans Beyond Borders (BBB) Kısa Film Festivali’nin ana jürisi ise şöyle: Türkiye’den ödüllü oyuncu ve yapımcı Damla Sönmez, Romanya’dan geçtiğimiz yıl The New Year That Never Came filmiyle Venedik Film Festivali’nin Orrizonti bölümünde En İyi Film dahil üç ödül kazanan yazar, yönetmen ve yapımcı Bogdan Mureșanu ile yapımcı ve Saraybosna Film Festivali Sarajevo Talents Yöneticisi Mia Avdagić.

Ayrıca bu yıl festival programına, teknolojinin sanatsal potansiyelini keşfetmeyi amaçlayan yeni bir bölüm eklendi: BBB Yaratıcı Yapay Zekâ (Balkanlar ve Ötesi). Bu kategori yapay zekânın yaratıcı süreçlerdeki kullanımını deneyimlemek isteyen sanatçılara yeni bir alan sunuyor.

Her yıl Avrupa’nın farklı şehirlerinde gerçekleştirilen festival kapsamında bu yıl İstanbul’da 32 kısa film; En İyi Film, En İyi İlk Film ve Mansiyon ödülleri için yarışıyor. Festival gösterimleri 6–7 ve 9 Kasım tarihlerinde Beyoğlu Sineması’nda, 8 Kasım tarihinde ise Üsküdar Kültür Merkezi’nde gerçekleşmekte.

Katılım için açıklanan kriterlere de değinecek olursak şöyle sıralayabiliriz;

*30 dakikaya kadar kısa filmler (kurmaca, belgesel, animasyon, deneysel, video sanatı)
*Gönderilen filmler daha önce bir yerde gösterilmemiş olmalı
*Başvurular Balkanlar kökenli film yapımcıları ve/veya Balkan bölgesinden yapılmış filmler olmalı
*Yapımlar yılın temasına uygun olmalı.

Tüm başvurular film endüstrisinden genç profesyonellerden oluşan Ön Seçim Komitesi tarafından değerlendirilmekte. Film endüstrisinin tanınmış profesyonellerinden oluşan ve yukarıda isimlerine yer verdiğimiz jüri tarafından değerlendiriliyor. 1000 Euro ile ödüllendirilecek BBB En İyi Film’i ve BBB İlk Giriş Ödülü’nün yanı sıra üç Özel Mansiyon seçilirken seyirciler de BBB İzleyici Ödülü için oy kullanabiliyor.

BBB, film yapımcıları, sanatçılar, yaratıcı bireyler ve çalışmalarını ve deneyimlerini film aracılığıyla paylaşmak ve sunmak, diğer tutkulu insanlarla tanışmak ve iş birliği yapmak ve birlikte bir kapsayıcılık ve yaratıcı keşif alanı yaratmak isteyen herkesten oluşan çeşitli ve açık bir topluluk oluşturmak için özel bir platform ve 2010 yılından bu yana Belgrad, Tiran, Atina, Bükreş, Saraybosna, Selanik, Sofya, Brüksel, Novi Sad ve yine Atina, İzmir, Priştine, Bitola, Niksic ve Spetses’te  festivaller düzenlemiş. 420’den fazla Balkan ve 200’den fazla Balkan dışı kısa film gösterildiği festivaller hakkında ve daha fazlası hakkında BBB’nin resmi internet sitesine göz atabilirsiniz.

8 Kasım 2025 ‘te 14:30-16:00 saatleri arasında Üsküdar Belediyesi- Bağlarbaşı Kültür Merkezi’ndeki gösterimde Bir Balkan Esintisi Ailesi adına Necla Dursun hazır bulunmuştur. Necla Dursun’un; Balkanlar’da ve belki de daha ötesinde bir sinematik yolculuğa çıktığını hissetmesine sebep olan aşağıdaki beş kısa filmi izlemiştir.

• Güneşin Altındaki Yer, Vlad Bolgarin, Moldova Cumhuriyeti, Kurgu, 2024, 20″
• Düz ve Çember İçinde, Palina Ramaska, Belarus, Animasyon, 2024, 04’24
• Roko, Ivana Marinic Kragić, Hırvatistan, Romanya, Drama, 2025, 17 ‘
• Geride Ne Kaldı, Alia ibrahim, Misir, Drama, 2024,15′
• Teresa, B İstasyonu, Katharina Sporrer Avusturya, Drama, 2025, 19’33°

Gösterim öncesi Yönetmen Emin Alper ile gerçekleştirilen Ustalık Sınıfı konulu söyleşiye dinleyici olarak katılan Necla Dursun; ‘Sinema, toplumsal gerçekliği yansıtma ve belki de yeniden inşa etme gücüne sahip kültürel ve sosyolojik bir sanat dalıdır. Bu bağlamda Emin Alper’in söyleşisinde ötekilik olgusundan bahsetti. Ötekinin her zaman kötü olarak algılanmaması gerektiğini dile getirdi. Tepenin Ardı (2012) ve Kurak Günler (2022) filmlerinde ötekilik olgusuna nasıl yaklaştığını içtenlikle dile getirirken yanısıra karakterlerden mekân kullanımına, sinematografiden anlatı yapısına ve kurguya kadar çeşitli sinemasal unsurlar üzerinden dinlemesi oldukça keyifli bir söyleşi sundu bizlere.’ diyen Necla Dursun, Emin Alper’in Kız Kardeşler filmine ait kitaphaber’de yayınlanan yazısına dikkat çekerken festival için Üsküdar’ın çok doğru bir tercih olduğunu vurguladı.